Jump to content

Pisika

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
Pisika

Ang pisika (Kinatsila: física) mao ang pagtuon sa kinaiyahan, ang mugna ug mga paglihok niini, lakip ang wanang ug panahon. Usa kini ka eksperimentohanon nga siyensa, naghimo og mga teorya nga mosukwahi sa panan-aw. Sa tinaphaw, kini ang tinibuok nga siniyentipiko nga pagtino sa nature inubanan sa tumong nga pagsabot sa paglihok niini. Dakong parte sa mga unang paglambo sa maong pagtuon nagagikan sa Uropa. Ang pisika maoy usa sa labing sukaranang siyentipikanhong mga disiplina, nga ang nag-unang tumong niini mao ang pagsabot kon sa unsang paagi naglihok ang uniberso. Ang usa ka siyentista nga nag-espesyalisar sa natad sa pisika gitawag ug pisiko .

Ang pisika usa sa labing karaan nga mga disiplina sa akademiko ug, pinaagi sa paglakip niini sa astronomiya, tingali ang labing karaan. Kapin sa kadaghanan sa miaging duha ka milenyo, ang pisika, Chemistry, Biology, ug pipila ka mga sanga sa matematika usa ka bahin sa natural nga pilosopiya , apan sa panahon sa Scientific Revolution sa ika-17 nga siglo kini nga mga natural nga siyensya mitumaw isip talagsaon nga panukiduki sa ilang kaugalingong katungod. Ang pisika nag-intersect sa daghang interdisciplinary nga bahin sa panukiduki, sama sa biophysics ug Quantum Chemistry, ug ang mga utlanan sa pisika dili estrikto nga gihubit. Ang bag-ong mga ideya sa pisika kasagarang nagpatin-aw sa sukaranang mga mekanismo nga gitun-an sa ubang mga siyensiya ug nagsugyot ug bag-ong mga paagi sa panukiduki niini ug uban pang mga akademikong disiplina sama sa matematika ug pilosopiya.

Ang mga pag-uswag sa pisika sagad makapahimo sa bag-ong mga teknolohiya. Pananglitan, ang mga pag-uswag sa pagsabot sa electromagnetism, solid-state physics, ug nukleyar nga pisika direkta nga mitultol sa pag-ugmad sa bag-ong mga produkto nga dakog kausaban sa modernong-adlaw nga katilingban, sama sa telebisyon, kompyuter, mga gamit sa balay, ug nukleyar nga mga hinagiban; ang pag-uswag sa thermodynamics misangpot sa pag-uswag sa industriyalisasyon; ug ang mga pag-uswag sa mekaniko nagdasig sa pagpalambo sa calculus.

Mga tinubdan

[usba | usba ang wikitext]
  • Aaboe, A. (1991). "Mesopotamian Mathematics, Astronomy, ug Astrology". Ang Karaang Kasaysayan sa Cambridge . Vol. III (ika-2 nga ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-22717-9.
  • Abazov, V. ; ug uban pa. (DØ Collaboration) (12 Hunyo 2007).
  • Giancoli: General Physics