Przejdź do zawartości

Pismo bengalskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rękopis wiersza Tagora

Pismo bengalskiepismo używane w Bangladeszu i Indiach do zapisu języków: bengalskiego, assamskiego oraz kilku innych rzadziej używanych. Alfabet bengalski to alfabet sylabiczny. Alfabet ten wywodzi się z pisma brahmi, a powstał pod wpływem pisma dewanagari. W XIX wieku wraz z wprowadzeniem druku litery przybrały kształty standardowe. Nad niektórymi literami stawiana jest matra (poziomy znak nad literą). W języku bengalskim występują grafemy lub znaki, a nie litery.

Pismo to obejmuje 52 znaki podstawowe i 5 znaków dodatkowych. Istnieje 11 grafemów na oznaczenie samogłosek, w tym 2 dyftongi (dyftongów jest w sumie 16 ale tylko 2 mają zapis). Istnieje 35 spółgłosek. Występuje również około 300 ligatur (zbitek spółgłoskowych) czyli dwucząstkowych znaków zapisywanych poziomo, pionowo bądź przez odrębne znaki.

Grafemy spółgłoskowe (ব্যঞ্জনবর্ণ bênjonbôrno)
Grafem Nazwa
grafemu
Transliteracja IPA
k /k/
khô kh /kʰ/
g /ɡ/
ghô gh /ɡʱ/
ungô, umô ņ /ŋ/
chô c //
chhô c /ʰ/
borgio jô
(burgijjô)
j //
jhô jh /ʱ/
ingô, niô n /n/
ţô ţ /ʈ/
ţhô ţh /ʈʰ/
đô đ /ɖ/
đhô đh /ɖʱ/
murdhonno nô
(moddhennô)
n /n/
t //
thô th /ʰ/
d //
dhô dh /ʱ/
donto nô
(dontennô)
n /n/
p /p/
phô ph /pʰ/
b /b/
bhô bh /bʱ/
m /m/
ôntostho jô
(ontostejô)
j //
(bôe shunno) rô r /ɾ/
l /l/
talobbo shô
(taleboshshô)
ś /ʃ/ / /s/
murdhonno shô
(muddhennoshshô)
(peţ kaţa shô)
ṣsh /ʃ/
donto shô
(donteshshô)
s /ʃ/ / /s/
h /h/
য় ôntostho ô
(ontosteô)
e i – /e̯/ /-
ড় đôe shunno/bindu ŗô ŗ /ɽ/
ঢ় đhôe shunno/bindu ŗô ŗh /ɽ/

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Elżbieta Walter, Gramatyka języka bengalskiego, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2008, ISBN 978-83-61203-06-3, OCLC 316482826.
  • Bimal Maity, Bengali Phrasebook, wyd. 1, Hawthorn, Vic, Australia: Lonely Planet Publications, 1996, ISBN 0-86442-312-8, OCLC 34929091 (ang.).
  • Bidhu Bhusan Das Gupta, Learn Bengali Yourself, Calcutta: Das Gupta Prakashan, 1985 (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]