Polska bez toalet. "Matka Polka sika w krzakach"

– Mieszkam tu po sąsiedzku, więc mogę załatwić się w domu. Ale często lecę na ostatnią chwilę. Dziewczyny chcą się pobawić, a ja nie zostawię ich tu przecież samych. Czasem chodzimy na plac zabaw przy ulicy Smoczej. Zabawek mniej, ale tam jest toi toi.

Przytakuję. Jeszcze chwilę patrzę, jak jej córka radzi sobie na zjeżdżalni, karmię, a potem się żegnam. Pobyłabym jeszcze, ale chce mi się siku.

Polska bez toalet

Toalet brakuje. Nie ma ich przy placach zabaw, brakuje ich w parkach. Mojemu synowi to jeszcze nie przeszkadza, radzi sobie świetnie z pieluszką. Mnie przeszkadza trochę bardziej. Karmię piersią, więc powinnam sporo pić, dwa kubki do posiłku – wskazują jadłospisy, woda między posiłkami. Urofizjoterapeutka po porodzie radziła: nie chodź z pełnym pęcherzem, to obciąża mięśnie nadwyrężone porodem. Ginekolożka: unikaj zatwardzeń, dużo pij. Traktuję te zalecenia poważnie: mówią to specjalistki od wagin, z nimi nie ma żartów.

Szukam więc toalety. Jadę na skwer przy Smoczej, ten, o którym mówiła przed chwilą kobieta. Też znam to miejsce. Jest tu trochę piasku, dwie huśtawki, piaskownica, dwie ławki, płot wokół tego i to wszystko. Plusem jest to, że stoi przy nim ten wielki toi toi. Ostatnia chwila niepewności, otwieram drzwi, uff, jest czysto. Biorę bobo do chusty, pilnuję, żeby nie mogło zmacać ściany. Sikam, dźwigając, nie mówcie o tym mojej fizjoterapeutce. Opłukuję ręce wodą, dotykam klamki przez papierowy ręcznik, po wyjściu wycieram ręce mokrą chusteczką. Udało się.

Dziś już nie wrócimy na duży plac zabaw. Huśtam Henia i myślę o konferencjach o życiu w miastach, na które chodziłam przed urodzeniem dziecka. Eksperci od miasta zastanawiali się, dlaczego w Polsce ludzie nie spędzają czasu na zewnątrz.

– W Polsce nie ma takiej kultury – pamiętam, jak mówił jeden mężczyzna w garniturze. – Nie to, co w Hiszpanii, tam ludzie wychodzą wieczorami się spotykać, siedzą w ogródkach kawiarnianych na ulicach. U nas, cóż, nie ma takich nawyków.

Mówił tak? A może tylko sobie wyobrażam? Czy to możliwe, żeby ktoś nie rozumiał, że do bycia dłużej na zewnątrz w mieście potrzebne są toalety?

W zgodzie z naturą i przed kamerą

Jadę przez miasto z dzidziusiem w przyczepce rowerowej. Karmię piersią, więc piję, jadę na rowerze, więc piję jeszcze więcej, jest upał, więc piję dodatkowo. W końcu zaczynam czuć pęcherz. Szybko przeglądam w głowie wszystkie miejsca, gdzie mogę wysikać się z dzieckiem. Wszystkie są kilka kilometrów dalej. Najbliżej jest nasz dom, ale ja nie chcę jeszcze wracać.

Wjeżdżam więc w ulicę dość bezludną, po jednej stronie mur cmentarza, po drugiej jakieś zarośla, tereny ogrodzone siatką, jakiś ślepy mur bez okien. Widzę parking oznaczony "Straż miejska", ale pusty zupełnie, na końcu parkingu krzaczki. Myślę sobie, świetnie, parking dla samochodów straży miejskiej, ale wszyscy na służbie, wysikam się pod krzaczkiem, przyczepkę postawię obok, będę miała z dzieckiem kontakt wzrokowy. Zjeżdżam w krzaczki na koniec parkingu, stawiam rower i przyczepkę, kucam, sikam, dzidziuś się uśmiecha, co ta mama robi, a ja odwracam wzrok na ten dziwny stojak z logo straży miejskiej i teraz spokojnie i powoli przyglądam się, sikając, i zaczynam się śmiać: na dole postument z wielkim logo, wyżej gruba rura, a na czubku kamera monitoringu. Aloha! Dzień dobry, strażnicy miejscy, sikająca mama pozdrawia!

Po tym wybitnym występie postanawiam sprawdzić, jak robią to inne matki. Przecież nie tylko ja chodzę po mieście w nierozerwalnej parze z bobasem opakowanym we własny gabarytowy pojazd, przez co wiele toalet jest wykluczonych z gry, najlepsze są te dla niepełnosprawnych. Nie ja jedna składam się w 70 proc. z wody i nie tylko moja wagina po porodzie ma specjalne potrzeby.

Problem z toaletami zgłoś na Facebooku

Pytam: jak sobie radzicie, jak chce się siku poza domem? Czy to jest dla was problem? Jesteśmy na rodzicielskiej grupie na Facebooku, z wioską i wsparciem w nazwie. Wszystkie treści pozostają na grupie, nie krytykujemy się i nie oceniamy. Bezpieczne miejsce skłaniające do rozmów o trudnościach. Treści nie wolno wynosić, ale ja proszę o wyjątek. Kiedy wrzucam post, boję się, że nikt nie zareaguje, ale mój telefon wibruje przez kolejne dni: to powiadomienia o nowych komentarzach.

Dowiaduję się: matki odwadniają się, choć mogą to przypłacić bólem głowy i innymi nieprzyjemnościami. "Jako matka trójki dzieci z małą różnicą wieku w pewnym momencie życia porzuciłam picie. Naprawdę. Szczególnie z każdych wakacji wracałam maksymalnie odwodniona, z pogłębionymi zmarszczkami. Oczywiście dopiero po zmarszczkach zaczęłam się orientować, że coś jest nie tak, i dopiero po jakimś czasie uświadomiłam sobie: nie piję od rana przez większość dnia, bo będąc w terenie z trójką dzieci z małą różnicą wieku, po prostu nie mam szans się wysiusiać w spokoju. Później, jak już zaczęłam pić, to planowałam całe wycieczki pod kątem toaletowym".

Albo zostają w domach. "W drugiej ciąży przestałam wychodzić z synkiem na plac zabaw. Najbliższy mamy piętnaście minut od domu, a ja nie byłam w stanie wytrzymać bez toalety tak długo. Było mi przykro, ale zastąpił mnie mąż".

Inne – jak ja – są zbyt przywiązane do tego nieroztropnego przesądu, że niepicie szkodzi, a zarazem, że z dzieckiem lepiej spędzać czas na powietrzu, niż w domu, i próbują urządzić się w marnych okolicznościach, kiedy toalet brak. Okazuje się, że nie tylko ja jestem matką uprawiającą sikanie kreatywne.

"Kiedy w upały, z roczniakiem pod pachą, musiałam spędzać całe dnie w parku, bo w domu nie dało się wytrzymać, to odkryłam, że da się sikać w krzaczkach bez specjalnego chowania się – wystarczy mieć długą i szeroką spódnicę, strategicznie ją (i bieliznę) ułożyć i, niby że tylko obserwujesz z dzieckiem mrówki… Ryzykowne, ale tonący brzytwy się chwyta…".

"Jakaś podmiejska plaża przy jeziorku. Godzina dwudziesta, więc też już ciemnawo i mało ludzi, toalety pozamykane. Zestaw: ja w ciąży, czterolatka i półtoraroczniak. Miałam długą sukienkę i pomyślałam, że spróbuję z niej skorzystać. Najpierw ukradkiem zdjęłam majtki, przykucnęłam gdzieś na uboczu, dzieci bawiły się obok i dla niepoznaki do nich gadałam. Pełen sukces!".

"W deszczowy dzień wyszłam z córką na plac zabaw. Chciało mi się siku, kiedyś już sikałam w krzakach na tym placu, ale była jesień, zima lub wczesna wiosna, już nie pamiętam. W każdym razie ruszyłam w krzaki, nie było liści, więc ktoś z ulicy lub okolicznych bloków widziałby moją gołą pupę. No więc co robić? Wracać nie chcę, najbliższa toaleta to kilka minut piechotą, a i tak nie wiadomo, czy będzie lub czy będzie czynna. Na placu nie było nikogo oprócz mnie i córki. Wzięłam jej zabawkową konewkę i włożyłam sobie w majtki, jak najdyskretniej umiałam. Potem chwilę zajęło mi ustawienie konewki tak, żeby jak najbardziej zmniejszyć ryzyko nietrafienia w otwór. W tym samym czasie dla niepoznaki huśtałam cały czas córkę. Kiedy wydało mi się, że wszystko jest ustawione, zaczęłam sikać. Najpierw powoli, ostrożnie, z lękiem, czy się uda. Nagle myśl – a co, jeśli pojemność mojego pęcherza jest większa niż pojemność konewki? W końcu sik się kończy, uff, zmieściło się. Muszę teraz zrobić coś, o czym wcześniej nie pomyślałam. Wyciągnąć konewkę z majtek bez rozlania zawartości. No, to też jakoś się udało. Wprawdzie okazało się, że w którymś momencie całej procedury jednak siki wylały się na spodnie, ale cóż, padał deszcz, nikt nie pomyśli, że nogawka mokra od sików, a nie od deszczu. Wylałam siki w krzaki. Potem tylko się modliłam, żeby córka nie postanowiła opowiadać o tym, co zrobiła mama".

Matka Polka upokorzona

Część historii jest o smutku i upokorzeniu. Zamiast określeń "sukces!", "udało się", padają słowa o nienawiści do własnego ciała.

"Byłam bez dziecka, ale z przyjaciółką. To był czas, gdy miałam nawracające infekcje pęcherza moczowego (powikłanie powikłania przy cesarskim cięciu). Zakupy w Lidlu i, o ja pie*****, muszę siku. W Lidlu nawet nie zapytałam. Krzaczków dookoła – null. Tylko ja, przyjaciółka i samochód z dzieciowymi rzeczami. Wsiadłam do auta, wzięłam pieluchę. Ściągnęłam majtki i delikatnie, po kropelce zrobiłam siku do pieluchy. Kumpela czatowała przy aucie".

"Jechałam ostatnio do kościoła na mszę o uzdrowienie syna znajomej. Czuję, że muszę siku. Po drodze stacja benzynowa Shell (Shell, gardzę tobą): «Nie mamy toalety, najbliższa stacja z toaletą to BP». Osiem kilometrów dalej – trzeba zawrócić, odstać w korkach… W okolicy żadnych hipermarketów (owszem, jest park handlowy, ale to po prostu sklepy bez toalet).

Czuję, że nie wytrzymam. Znajduję w samochodzie rolkę papieru toaletowego, ręcznik i pudełko – pojemnik plastikowy z Ikei. Wciskam się na tylne siedzenie skody citygo, mam przyciemniane szyby, drobna nie jestem, ale udaje mi się ściągnąć nieelastyczne lniane spodnie, podstawiam sobie pudełko, w nim zwinięty ręcznik i rolka papieru. Po omacku celuję. Sikam na rolkę. Upokorzenie. Nie jestem w stanie zapiąć spodni w aucie (nie ma miejsca, spodnie krępują ruchy). Wytarabaniam się z podciągniętymi i dopinam już przed autem…". Matka, która wysikała się do pieluchy, pisze: "Pielucha wytrzymała, a przyjaciółka jest nadal przyjaciółką. Ale ja czułam się z tym bardzo źle. Wstyd, upokorzenie, żal do ciała", a ta, która wysikała się do pudełka w aucie w drodze na mszę, mówi: "Upokorzenie. Serio. Skoro wszędzie można zjeść i się napić, to czemu nie można się wysikać?".

Fragment książki "Matka Polska sika w krzakach" Moniki Pastuszko wydanej przez Wydawnictwo Agora. Książkę można kupić tutaj. Tytuł, lead i skróty od redakcji "Newsweeka".